Hogere doseringen Vitamine B6

De ADH waarde is de hoeveelheid van een vitamine of mineraal die minimaal nodig is om 98% van de gezonde bevolking, die reeds gezond eet, gezond te houden / geen gebreksziekte te laten ontstaan. De ADH waarden van diverse vitamines zijn in de loop der jaren vaker (stevig) naar boven bijgesteld op basis van toegenomen inzicht. 

De ADH zijn dus minimum doseringen en niet automatisch de optimum doseringen of maximaal veilige doseringen. De Europese wetgeving schrijft voor een aantal vitamines een maximum toegestane hoeveelheid per tablet voor. In deze maximum hoeveelheid is een veiligheidsfactor ingebouwd. Ook de maximale dagelijkse hoeveelheden voor veilig gebruik zijn voor diverse vitamines in de loop der jaren bijgesteld. Meestal naar boven en soms ook heel fors (bv. vitamine D van 200 ie naar 4000 ie) Soms ook naar beneden zoals vitamine A en B6. 

Vitamine B6 kan in te hoge doseringen, in zeldzame gevallen, neuropathie (b.v. tintelingen, spierzwakte, dove gevoelens of spiertrillingen) opleveren. Het totaal aantal meldingen van neuropathie mogelijk ten gevolge van vitamine B6 is erg laag. Zeker wanneer afgezet tegen het grote aantal vitamine B6 / Multivitamine gebruikers in Nederland. Neuropathie komt vaak voor: tot wel 15% van de bevolking ouder dan 60 krijgt hiermee te maken. De oorzaken voor neuropathie zijn zeer divers. Het merendeel van de neuropathieën ontstaan ten gevolge van suikerziekte, b12 gebrek, erfelijke aanleg, (passief) roken, alcohol, giftige stoffen uit het milieu, vaatproblemen en vele anderen. Van ongeveer 40% van de neuropathieën wordt de oorzaak niet achterhaald. 

Langdurig gebruik van hoge doseringen vitamine B6 kunnen (voorbijgaand) neuropathie veroorzaken. Het totaal aantal meldingen van neuropathie mogelijk ten gevolge van vitamine B6 was reeds zeer laag (in totaal tientallen over jaren meldingen) en sinds de invoering van maxima verder dalend. Gezien de grote aantallen vitamine B6 gebruikers in Nederland is de kans op een neuropathie die zich aandient ten gevolge van een andere oorzaak vele malen groter dan ten gevolge van een vitamine B6 gebruik.

De wetgever maakt geen onderscheid tussen verschillende varianten van vitamine B6. Slechts één variant wordt, bij een (zeer) klein deel van de gebruikers, bij langdurig te hoge doseringen, momenteel primair verantwoordelijk geacht  te zijn voor vitamine B6 neuropathie. Deze vitamine B6 variant is de zogenaamde “pyridoxine” variant. Deze pyridoxine vitamine B6 variant is biologisch nog niet geactiveerd tot de werkzame P-5-P vitamine B6 die het lichaam kan gebruiken. De omzetting loopt bij een (zeer) klein deel van de mensen moeizaam of onvolledig. Zo’n onvolledige omzetting wordt, bij langdurig gebruik van pyridoxine, verantwoordelijk geacht voor de neuropathieën. (onwerkzaam pyridoxine blokkeert dan de werkzaamheid van P-5-P) De wetgever is bekend hiermee, maar heeft, naar vermoedt, ervoor gekozen de consument niet verantwoordelijk te maken om dit onderscheid tussen pyridoxine en P-5-P te bewaken. Het veilige maximum geldt dus voor alle vitamine B6 varianten, ook al is P-5-P niet expliciet verdacht voor het ontstaan van neuropathie.

Om die reden levert Vitaminecompleet vitamine B6 vrijwel volledig in de P-5-P vorm die expliciet niet verdacht is voor neuropathie. Er zijn (dan) ook geen meldingen van P-5-P neuropathieën bekend bij het bijwerkingencentrum Lareb. 

Vitaminecompleet blijft in de totale dosering van vitamine B6 in de Multivitamine vanzelfsprekend onder de wettelijke, veilige maximum bovengrens voor vitamine B6. Wij doseren de P-5-P vitamine B6 bewust wel hoger dan de minimum ADH hoeveelheid. Wij zijn er op basis van research overtuigd van, dat bij een wat hogere P-5-P dosering zoveel substantiële en aanzienlijke gezondheidsvoordelen in het verschiet liggen, en deze in relatie tot de mogelijke nadelen die dusdanig verwaarloosbaar klein zijn (in optreden en ernst) en we ruim binnen de wettelijke veilige maximum dosering blijven, dat we onze gebruikers deze voordelen niet willen onthouden. 

De hogere dan ADH dosering P-5-P zal normaal gesproken tot hogere vitamine B6 bloedwaarden leiden. Behalve wanneer er opname stoornissen zijn.  Bij bloedbepalingen worden in Nederland enkel P-5-P waarden bepaald. Informatie over de hoeveelheid pyridoxine is bij bloedbepalingen dus niet voorhanden.  Normaalwaarden zijn de waarden waarbinnen 98% van gezonde bloeddonoren zich bevinden. Aan alleen hoge bloedwaarde (dat dus uitsluitend gemeten wordt als P-5-P), kan men dus niet de conclusie verbinden dat deze waarden problematisch zijn, enkel omdat ze buiten het -te verwachten- gemiddelde liggen.  

Bij een verdenking op neuropathie door vitamine B6, is de belangrijkste informatie dus te vinden op het etiket van het gebruikte supplement. Indien een of meerdere supplementen samen een hoeveelheid vitamine B6 als pyridoxine leveren die boven de veilige maximale dosering komen, zou dat, en dan nog steeds in zeer zeldzame gevallen, mogelijk neuropathie kunnen veroorzaken. 

Ook wanneer de dosering binnen de wettelijk veilige geachte maximum bovengrens ligt, maar de bloedwaarden buiten het normale referentiegebied liggen, luidt het advies door zorgprofessionals vaak zekerheidshalve om te stoppen met supplementen die vitamine B6 bevatten. Een vitamine B6 neuropathie is in het algemeen van voorbijgaande aard bij stopzetten. 

Wij zijn ervan overtuigd dat een mogelijk risico op vitamine B6 neuropathie bij de Multivitamine van Vitaminecompleet verwaarloosbaar klein is (onder de veilige maxima én dankzij de keuze voor het fors duurdere maar niet van neuropathie verdachte P-5-P als grondstof) en de mogelijke voordelen voor serieuze zaken aanzienlijk. Desalniettemin is niets 1.000.000% veilig: de risico’s die verbonden zijn aan gebruik van glutenbevattend tarwe of allergie veroorzakende pinda’s zijn veel frequenter en substantieel. Toch ziet de samenleving er geen reden in om deze voedingsmiddelen niet voor de vrije verkoop aan te bieden. Verkoop van alcohol en sigaretten zullen we maar buiten beschouwing laten.

Verdieping

Minimale vitamine B6 doseringen

Om geen gebrek te krijgen aan een bepaalde ziekte heeft men minimum advies hoeveelheden vastgesteld voor essentiële voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen. Die adviezen moeten ervoor zorgen dat 98% van de mensen, die zich reeds gezond voeden, geen tekort / acute gebreksziekte krijgen. Deze zogenaamde ADH waarden (aanbevolen dagelijkse hoeveelheden) zijn bepaald voor volwassen mannen en vrouwen van resp. 70 en 60 kilo. Er is dus nog geen rekening gehouden met de toename van het gemiddelde lichaamsgewicht in de bevolking. Daarmee zijn deze vitamine B6 ADH waarden dus hoeveelheden die de absolute ondergrens van wat nodig is bepalen. Voor mannen en vrouwen vastgesteld op tussen 1,5 en 1,8 mg per dag.

Optimale vitamine B6 doseringen?

Deze minimum vitamine B6 ADH waarden kunnen echter zeker niet automatisch gelijkgesteld worden aan de optimale hoeveelheden voor lange termijn gezondheid mogelijk te maken. Dit is overigens bij een scala van vitamines en mineralen het geval. Bij veilige, hogere doseringen vitamine B6 zijn er overvloedig aanwijzingen dat je extra effecten tegemoet zou mogen zien van vitamine B6. Het overgrote merendeel van deze effecten bij hogere vitamine B6 doseringen blijkt uit onderzoek positief te zijn en zich uit te strekken op een breed scala aan levensfuncties en kwaliteit van leven. Een exacte vermelding welke gebieden dit betreft is op onze website, onder de huidige wetgeving, niet toegestaan. Indien u direct een op een in contact met ons treedt, is supplement leveranciers toegestaan meer uitgebreid toelichting te geven. Daarvoor bent u natuurlijk welkom.

En de nadelige effecten waar ik in de media steeds van hoor?

Voor een gelukkig (zeer) klein deel van de mensen, die vitamine B6 in hoge doseringen gebruiken, en dan met name in de synthetische “pyridoxine”- vorm- kunnen bij langdurig gebruik sporadisch ook ongewenste effecten optreden. Het betreft dan het ontstaan van neuropathieën.

Neuropathie en vitamine B6

Wat is neuropathie?

Neuropathie betekent letterlijk “lijden aan de zenuwen” We zullen ons in deze toelichting beperken tot de variant die relevant is in relatie tot vitamine B6. Die variant wordt tot de zogenaamde perifere polyneuropathieën gerekend. Dat zijn zenuwklachten die zich meestal aan handen of voeten (perifeer) openbaren en dan niet slechts een enkel zenuw betreffen, maar een gebied bestrijken waarbij meerdere (poly)zenuwen betrokken zijn.

Veel voorkomende oorzaken van neuropathie

Diabetes wordt voor ongeveer 40% van alle polyneuropathieën verantwoordelijk geacht. Een wat kleiner deel komt op conto van vitamine B1 of B12 gebrek, alcoholgebruik, roken of vaatlijden. Erfelijke oorzaken worden nog wat minder vaak gezien. Van ongeveer de helft van alle polyneuropathieën gevallen valt geen oorzaak met zekerheid vast te stellen. Hierbij zouden zaken als fijnstof, herbiciden, pesticiden of andere combinaties van gifstoffen in ons milieu, die vaak juist op het zenuwstelsel actief zijn, mogelijk een aanzienlijke rol kunnen spelen. Ook vitamine B12 gebrek is bepaald niet zeldzaam en wordt vaak laat ontdekt, soms zo laat dat schade onomkeerbaar is. Om bij het vinden van een hoge vitamine B6 bloedwaarde deze als “de oorzaak” aan te wijzen, lijkt in eerste instantie logisch, maar is al snel te kort door de bocht. Het is wel heel begrijpelijk dat artsen voorstellen om te stoppen met preparaten waar zich vitamine B6 in bevindt. Onze indruk is dat ze daarbij niet altijd even goed op de hoogte zijn van de wetgeving over veilige vitamine B6 doseringen om neuropathie te voorkomen. Ook kunnen we niet van elke zorgprofessional verwachten volledig op de hoogte te zijn van voedingsonderzoek ten aanzien van vitamine B6 en de diverse varianten met verschillende effecten. Welke variant vitamine B6 ingenomen is, kan bovendien met de gangbare vitamine B6 bloedbepaling niet aangetoond worden. En dat doet er dus zeker toe. Dit lichten we iets verderop meer specifiek toe aan de hand van een elegante studie van de Universiteit van Maastricht. 

Maar laten we eerst wat dieper in het vitamine B6 universum duiken. Per slot van rekening is dit een heel bijzondere vitamine, die bij meer dan 300 verschillende lichaamsfuncties onmisbaar is. En waar niet iedereen met een minimum/ ADH aan vitamine B6 het maximum aan gezondheidsvoordeel haalt.

De sleutel tot belangrijke vitamine B6 inzichten

Stel je het volgende voor: 

Je runt een bedrijf. Daarvoor heb je een groot aantal archiefkasten in gebruik. Om deze kasten te openen heb je maar één type sleutel nodig. Een loper. En omdat de archiefkasten geen geheimen bevatten en veel gebruikt worden is het ‘t handigst wanneer deze sleutels gewoon in het slot van de kasten blijven steken. Nou is er een sleuteldienst die een goedkope (laten we zeggen rode) versie van deze universele sleutel aanbiedt. Goedkoop maar met een klein, sporadisch voorkomend, nadeel. Deze rode sleutels zijn zo goedkoop omdat je die eerst nog zelf nog tot een actieve (laten we zeggen een groene) sleutel moet maken. Pas de groene sleutel opent daadwerkelijk goed alle archiefkasten. Gelukkig hoef je dat niet allemaal zelf te doen en heb je een technische dienst om je daarbij te helpen. Als de technische dienst echter onderbezet is, of niet voldoende gereedschap heeft om deze rode sleutels naar groen activering te regelen, zal dit proces onvoldoende verlopen. Gevolg: er is dan een mix van sleutels in omloop waarbij er mogelijk meer niet- of slecht werkzame rode, dan goed werkzame groene sleutels op de archiefkasten geplaatst worden. Natuurlijk raken er ook weleens sleutels kwijt, breken af of gaan stuk door veelvuldig gebruik. Kortom je hebt om je bedrijf draaiende te houden, een doorlopende aanvoer van nieuwe sleutels nodig. Als dezelfde goedkope sleuteldienst met een constante aanvoer van niet werkzame rode sleutels blijft komen, kan je technische dienst de achterstand in het actief maken van de rode sleutels naar groene sleutels ook niet meer inlopen. De technische dienst doet wat ie kan met het personeel en de middelen die ter beschikking staan, maar er ontstaat een soort evenwicht waarbij er meer niet actieve rode dan werkzame groene sleutels voorhanden zijn. De niet actief gemaakte rode sleutels versperren dan ook nog eens de toegang voor de weinig werkzame groene sleutels zodat je niet langer nog bij al je archiefmateriaal kan. En dat kan na verloop van tijd, afhankelijk dus van hoeveel personeel en gereedschap je ter beschikking hebt voor de activering, voor je bedrijfsvoering problematisch worden. De communicatie binnen je bedrijf verloopt niet soepel meer.

Dit is ongeveer wat er kan gebeuren wanneer gevoelige personen vitamine B6 als pyridoxine (de goedkope rode sleutel) langere tijd in hogere doseringen als supplement gebruiken. Sommige mensen bezitten namelijk een erfelijke aanleg waardoor ze deze niet-geactiveerde vitamine B6, in grotere doseringen aangereikt, niet volledig om kunnen zetten in de werkzame groen sleutels varianten vitamine B6 waarvan de belangrijkste Pyridoxaal-5-fosfaat (P-5-P) genoemd wordt. Gevolg: er zijn een heleboel inactieve rode pyridoxine vitamine B6 sleutels die de toegang voor te weinig groene P-5-P sleutels versperren zodat je niet goed bij je archiefmateriaal kan. Gevolg is dat je lichaam niet goed toegang heeft tot alle informatie om de levensfuncties goed te kunnen vervullen. De communicatie stokt, een neuropathie kan zich ontwikkelen. Eigenlijk heb je bij zo’n rode sleutel pyridoxine neuropathie, dus eigenlijk een tekort aan vitamine B6 in de groene actieve vorm. Wie hier meer over wil lezen kan het elegante onderzoek van de Universiteit van Maastricht erop naslaan. Als origineel artikel en dat betekent in dit geval in het engels. Maar vertalen via “Google Translate”, mag natuurlijk.

De ene vitamine B6 is dus de andere niet

Het risico op neuropathie ten gevolge van een te hoge vitamine B6 inname blijkt dus vooral afhankelijk te zijn van de rode variant aan vitamine B6 die gebruikt wordt. Bij de zogenaamde biologische (groene sleutel variant) P-5-P zijn meldingen over neuropathie eigenlijk niet op dezelfde wijze gemeld. Aangezien vitamine B6 in meerdere varianten op de markt is toegestaan heeft de overheid een maximum gesteld hoeveel vitamine B6 er per dagdosering geleverd mag worden. De overheid heeft waarschijnlijk het voorzorgsprincipe laten gelden en een limiet gesteld voor beide vitamine B6 varianten qua toegestane veilige dagdosering. Alhoewel erkend wordt dat er voor vitamine B6 als P-5-P géén concrete neuropathie verdenking voorhanden is, en er ook geen expliciete meldingen van neuropathie onder P-5-P varianten bij het  bijwerkingencentrum LAREB gedocumenteerd zijn.

Dat betekent dus dat niet elke hogere vitamine B6 inname dan de ADH waarde bij iedereen tot een neuropathie leidt. Dat geldt uberhaupt al voor een zeer klein deel van de gebruikers en dan met name wanneer er langdurig te hoge rode vitamine B6 als pyridxoine gebruikt is. Naast de maximale dosering voor veiligheid levert de keuze voor een groene variant vitamine B6 / P-5-P dus een belangrijke rol in veilig gebruik.

Interessant weetje: vitamine B6 wordt in klinische studies overigens bewust regelmatig ingezet, juist ook in hogere doseringen, om klachten van (poly)neuropathieen van uiteenlopende of onbekende oorzaak te verminderen. Wie een goede omzetting naar groene P-5-P sleutels heeft zal daar bij hogere vitamine B6 doseringen dan ook juist voordeel van kunnen verwachten.